fransız barok bahçe sanatı
Fransız Barok Bahçeleri Fransız bahçelerinin gelişimi İtalya bahçelerinden etkilenerek başlamıştır. İtalyanlardan tera, basamak ve suyun farklı kullanışlarını benimsemeye çalışmışlardır. Daha sonra Fransa Gotik esas üzerine Rönesans benzemesi olarak yeni bir mimari geliştirmiş, zarif ve göz alıcı bir stil (barok stili) ortaya çıkmıştır. Barok sanatında süslemelerin ve çiçeklerin ağırlık kazandığı parterler bahçelerde vazgeçilmez bir bütün olarak görülmüştür. Bahçelerde şimşir ve porsuk çalıları değişik formlar içinde kullanılmıştır. Su, fıskiye ve kaskatlarla kullanılmış, heykeller havuzların ayrılmaz bir parçası olmuştur. Vaux-le Vicomte, Versailles sarayları klasik barok stilinin en ünlü saray bahçeleridir (Anonim a, 2015).
ingiliz natıraslik bahçe sanatı
İngiliz Natüralistik Bahçe Sanatı Natüralistik akım, Avrupa’da hâkim olan dik açılı yolların, heykellerin ve doğal olmayan biçimler verilmiş ağaçların olduğu Fransız bahçelerine karşı bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. Parterler yerine çimle kaplı alanlar ve grup ağaçlar, doğal havuzlar getirilmiştir. Çit engeller ve duvarlar yerine hendekler kurulmuştur. Wiltshire’de bulunan Stourhead Parkı İngiliz bahçelerinin esasını oluşturan manzara bahçesidir. Yuvarlak tepeleri, geniş çim alanları, grup halinde ağaçları, göletlerin bulunduğu ve asimetrik bir düzenlemenin hâkim olduğu bir parktır.
islam bahçe sanatı
İslam Bahçe Sanatı İslam bahçelerinin çok geniş bir coğrafyada örnekleri görülmektedir. Kuran da cennetin, ağaçlarla gölgelendirilmiş, nar ve hurma ağaçlarının bol meyvesiyle süslü fıskiyeli havuzların serinlettiği bir yaşam mekânı olarak tasvir edilmesi, Müslümanların cennete olan özlemlerini yaşadıkları ortama yansıtmalarına sebep olmuştur. İslam bahçelerinde yeşil ve güzel bahçeler saraylar ve ibadethanelerin çevrelerine yapılmış, genelde mermer kaplama havuzlar, çiçek parterleri kullanılmıştır. İslam bahçeleri örnekleri özellikle İspanya, İran ve Hindistan da görülmektedir (Anonim a, 2015). Resim 2’de Alcazar Sarayı Bahçesi yer almaktadır.
italyan bahçe sanatı
İtalyan Rönesans Bahçeler Rönesans bahçe sanatı Floransa’da başlamış Roma’da zirve noktasına erişmiştir. Floransa’da villalar şehirden uzak manzaraya hâkim tepelere kurulmuştur. Bahçeler oldukça sade, merkezi bir aks etrafında kısmi simetri vardır. Yol kenarlarında heykeller ve süs havuzları yer almıştır. Teras, duvar, basamak gibi mimari öğeler ölçülü ve fonksiyonel olarak kullanılmıştır. Villa Medici (Floransa), Villa Petraia (Florensa), Villa Castello (Milano), Villa Pietra (Floransa), Villa Capponi (Arcetri) dönemin önemli örnekleridir. Roma’da papaların hâkim olduğu bu dönemde kent yeniden inşa edilmiştir. Villa ve bahçelerde gösteriş ön plana çıkmıştır. Bahçelerde heykeller genellikle bitki duvarlarının önlerine sıralanmış, suya hareketlilik kaskatlar ve basamaklarla verilmiştir. Villa Lante, Villa Caprarola, Pitti Sarayı dönemin önemli örnekleridir (Anonim a, 2015). Resim 4’te Pitti Sarayı Bahçesinden bir görünüm verilmiştir.
mısır bahçe sanatı
Mısır Bahçe Sanatı Mısır’da bahçeler, papirüslere ya da duvarlara resmedilmiştir. Bu bahçeler genellikle mabet ya da zengin Mısırlılara ait ev bahçeleri olarak bilinmektedir. Bazı kral mezarlarından çıkan belgelerden bir evin çevresinin 10.000 m. uzunluğunda olduğu anlaşılmaktadır. Bu bahçeler çoğunlukla kare şeklinde olup, içerisinde palmiye, incir ve akasyalar yetiştirilmiştir. Bahçe içinde bir su gösterisi ile çok sayıda havuz bulunmaktadır. Eve yaklaşırken bir kemerli kapı ve bu kapının iki tarafında asma plantasyonları yer almaktadır. Eski Mısır’da bahçe içindeki havuzlara su Nil
Nehrinden kolaylıkla sağlanabilmektedir. Bu havuzlar rekreasyona olanak tanıyacak şekilde, geniş ve derin inşa edilmekte, hükümdar ve yakınlarının kayıklarla dolaşabileceği ve banyo alabileceği bir niteliğe sahiptir (Karahan, 2005)
Akdoğan (1974) da, benzer Mısır Bahçelerinin benzer şekilde formal ve simetrik bir düzene sahip olduklarını ve bahçe planının genel olarak dört köşe olduğunu belirtmektedir. Bahçe mekanının etrafı yüksek duvarlarla çevrelenmiştir. Genellikle küçük bir kapıdan bahçe mekanına geçilmektedir. Çoğunlukla bahçenin ortasında ve bazen iki ucunda dikdörtgen veya T şeklinde bir havuz bulunur. Bahçede bitkilendirme formal bir düzen içindedir. Bahçenin etrafı muntazam aralıklarla dikilmiş olan ağaçlarla çevrelenmiştir
uzak doğu bahçe sanatı
Uzak Doğu Bahçe Sanatı Uzakdoğu bahçe sanatının doğuşunda manzara resimlerinin ve dini inanışların rolü çok büyük olmuştur. Uzakdoğu bahçeleri özellikle Çin ve Japonya’da önemli örnekler vermiştir. İkebana (çiçek düzenleme sanatı) ve bonsai (özel tekniklerle ağaçların saksılar içinde budanarak ve bodurlaştırarak büyütülmesi sanatı) (Anonim g, 2015) uzakdoğu bahçelerinde doğmuş ve geliştirilmiş sanatlardır. Çin bahçelerinde zemin döşemesi olarak taş, çakıl ve mozaik kullanılmıştır. Su tesislerinin üzerinde köprüler yer almıştır. Avlular yüksek taş ve duvarlarla çevrilmiştir. Avlunun içinde dikdörtgen havuzlar ve kanallar bulunmaktadır. Bahçelerde meyve ağaçları ve iğne yapraklı bitkiler kullanılmıştır. Kıvrık çatılı sarayları çini bezemeleriyle süslenmiştir. Japon bahçeleri Japon halkının tabiat sevgisinin bir parçası olarak kabul edilmiştir. Japon bahçelerinde su, köprüler, çardaklar, taşlar, bahçe pagodoları, bitkiler ve kaldırım taşları bahçe ögelerini oluşturmaktadır. Taşlar Japon bahçelerinin iskeletini oluşturmuştur. Suyun kullanılmadığı bahçelerde taş ve çakıllar kullanılmıştır. Bahçelerde çardaklar yüksek noktalarda da yer alarak manzaranın görülmesini sağlarlar. Japon bahçelerinde bitkilendirmede tek renklilik hâkimdir. Herdemyeşil bitkiler önemli yer tutar. Tosho bahçesi, Ryoan-ji bahçesi önemli Japon bahçe örneklerindendir.